Bưởi là loại trái cây không tiếp tục chính sau khi thu hoạch, do đó phải thu hoạch bưởi khi bưởi chính đúng độ và nên nên thu hoạch bưởi vào lúc trời mát mẻ và nhẹ tay, tránh lúc trời nắng gắt làm các tế bào tinh dầu căng dễ vỡ, không nên thu hái bưởi sau cơn mưa hoặc có sương mù nhiều vì bưởi dễ bị ẩm thối khi tồn trữ. Tránh để bưởi rụng xuống đất vì sẽ làm quả dễ bị dập, trầy xước vỏ dẫn đến dễ thối và nhanh thối.

Nên để bưởi sau thu hoạch tại những nơi mát và kín gió bởi vì nếu có nhiều gió vào sẽ khiến quả bưởi nhanh bị héo vỏ, cò thể sử dụng các cách sau để bảo quản

Bảo quản không dùng phụ phẩm

Bưởi sẽ được xếp 1 lớp dưới cùng sát nền nhà, quả bưởi được xếp theo chiều cuống hướng lên trên, lớp thứ hai trở đi sẽ phải úp quả bưởi theo chiều cuống lộn ngược xuống và cứ như vậy, lớp nọ chồng lên lớp kia cho đến hết.

Trong suốt quá trình bảo quản bưởi, cứ khoảng 20 ngày đến 30 ngày thì phải đảo quả một lần từ trên xuống dưới, từ lớp trên cùng lại xuống thành lớp dưới cùng cho đều. 

Với phương pháp này, thời gian giữ bưởi có thể kéo dài được từ 4-6 tháng. Khi đó, vỏ quả đã teo tóp lại, nhưng trong lõi vẫn tươi nguyên, múi căng mọng, phần cùi trắng mỏng và róc. Đặc biệt là hương vị bưởi không hề suy giảm, không hề có sự khác biệt nào so với quả bưởi vừa mới hái trên cây. 

Bảo quản bưởi bằng vôi tôi

Ngâm bưởi vào nước lã sạch có hòa một chút nước vôi bột nhằm sát khuẩn cho quả tránh được những sâu bệnh còn sót lại còn bám trên quả, sau đó dùng dao hay kéo sắc cắt cuống quả dài 0,5cm ngay trong nước lã sạch rồi sau đó vớt ra khỏi nước, dùng khăn sạch lau khô. Tiếp theo, để bưởi khô ráo rồi sau đó bôi vôi đã hòa tan vào cuống quả. Chú ý: không dùng nước vôi nóng và phải sử dụng vôi sạch với lượng vôi đặc, bôi kín cuống quả.

Sau khi xử lý xong cho quả thì làm giàn bằng tre hay gỗ nhiều tầng, mỗi tầng cách nhau khoảng 30 – 40 cm, xếp bưởi vào kín từng tầng, để giàn nơi khô ráo, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. với cách này thời gian bảo quản 3 – 4 tháng. Tuy vỏ ngoài quả bưởi đã héo nhăn nheo nhưng lõi bưởi vẫn mọng nước, tép bưởi không nát, ăn ngọt đậm đà hơn lúc mới thu hoạch.

Bảo quản bưởi bằng cát sạch

Khi quả vừa cắt rời khỏi cây bưởi, thì ngâm ngay vào nước lã sạch có hòa một ít nước vôi trong. Đồng thời, cắt cuống quả ngay trong nước khi ngâm, sau đó vớt ra khỏi nước và lau khô bằng khăn sạch. Để quả khô ráo và bôi nước vôi trong vào cuống quả.

Cát sạch được rửa bằng nước vôi trong, để ráo nước. Nếu không thực hiện việc này sẽ làm vỏ bưởi bị thối và lây lan sang các quả khác.

Sau khi chuẩn bị cát xong dùng cát phủ lên ô chứa một lớp cát dày 8 -10 cm với chiều rộng phụ thuộc vào ô kho và số lượng quả bưởi cần bảo quản, xếp quả bưởi đã được rửa sạch để ráo đặt lên lớp cát đó. Bưởi được xếp theo hàng ô vuông, khoảng cách 5 x 5cm.

Lớp quả thứ nhất xếp xong phủ tiếp 1 lớp cát dày 5 - 7cm rồi tiếp xếp lớp quả thứ hai, lặp đi lặp lại cho đến khi hết số bưởi cần bảo quản. Lưu ý: chỉ xếp từ 5 đến 6 lớp để thuận lợi cho công tác kiểm tra sau này. Trên cùng phủ 1 lớp cát dày 10 cm.

Định kỳ 20 - 25 ngày tiến hành kiểm tra từng lớp quả để loại những quả hư hỏng nhằm tránh lây lan sang những quả khác, sau khi kiểm tra xong loại bỏ hết những quả hư, tiến hành xếp lại như các bước trên.

Với phương pháp này chi phí đầu tư ít, hoàn toàn giữ nguyên được chất lượng, màu sắc, đặc biệt hàm lượng đường tăng cao lên từ 10 % - 12% lên 15 - 17 %. Tuy nhiên tỷ lệ quả hư 10 - 15%, độ căng, bóng của quả có giảm nhưng không đáng kể và thời gian bảo quản: 5 tháng với chất lượng trái cây sau bảo quản còn rất tốt có thể sử dụng ngay hoặc bày bán trong điều kiện nhiệt độ bình thường.

Bảo quản bưởi bằng làm lạnh

Bưởi sau khi phân loại được ngâm trong dung dịch chlorine 1000 ppm (1g/l) trong 3 phút để diệt nấm và vi sinh vật gây hại, sau đó vớt ra để khô và được vận chuyển vào kho lạnh bảo quản ở nhiệt độ 12 – 130C. Trong quá trình bảo quản thường xuyên theo dõi để loại bỏ những trái hư, thối để không gây ảnh hưởng đến những sản phẩm khác. Với cách này bưởi có thể bảo quản được từ 8 – 12 tuần.

Bưởi được thu hoạch đúng độ chính và thực hiện tốt các công đoạn xử lý, bảo quản sẽ gửi được lâu và đàm bảo chất lượng./.

Tổng hợp đăng - Đoàn Thành Lừng